Moet je nou wel of niet calorieën tellen?

Calorieën tellen – het lijkt dé manier om grip te krijgen op je voeding en gewicht. Er bestaan talloze apps waarin je precies kunt bijhouden wat je eet en drinkt. Voor sommigen werkt dat heel verhelderend: eindelijk inzicht in hoeveel energie er in eten zit en of je misschien ongemerkt te veel of te weinig eet.

Maar de vraag is: moet je nou wél of niet calorieën tellen?

Het voordeel van calorieën tellen

Voor veel mensen is calorieën tellen een handig hulpmiddel, vooral in het begin. Het kan je bewust maken van:

• Portiegroottes – wat je in gedachten ziet als een ‘handje chips’ kan in de praktijk soms drie keer zoveel zijn.

• Bewustwording - door een aantal dagen je voedingspatroon te vergelijken, word je je bewust van het aantal calorieën in verschillende producten. Soms bevatten ze minder dan je verwacht, maar vaak ook meer.

• Ongemerkte calorieën – denk aan sausjes, drankjes of dat extra koekje tussendoor.

• Balans in je dag – als je ontbijt heel energierijk is, kun je makkelijker zien dat een lichte lunch misschien prettiger is.

Kortom: calorieën tellen kan zorgen voor inzicht. En inzicht is vaak de eerste stap naar verandering.

De valkuil van calorieën tellen

Toch is het niet alleen maar positief. Voor sommige mensen wordt calorieën tellen een soort wedstrijd met zichzelf: hoe lager, hoe beter. Of het gaat ten koste van het plezier in eten, omdat elk product wordt herleid tot een getal.

Het grootste nadeel is misschien wel dat calorieën maar één stukje van de puzzel zijn.

• Een product met weinig calorieën kan alsnog ongezond zijn of je nauwelijks verzadigen.

• Een product met meer calorieën kan juist voedzaam zijn en zorgen dat je langer vol zit.

Neem bijvoorbeeld een rijstwafel. Op papier ziet dat er gunstig uit: weinig calorieën. Maar vergeleken met een volkorenboterham vult het veel minder, en bevat het ook veel minder vezels, vitamines en mineralen. Het gevolg? Je hebt sneller weer trek en eet uiteindelijk misschien meer calorieën dan wanneer je direct voor een voedzamere keuze had gekozen.

Kwaliteit boven kwantiteit

Calorieën zeggen dus niets over de kwaliteit van je voeding. Een maaltijd van 500 kcal met volkoren producten, groente en eiwitten geeft je lichaam veel meer mee dan een maaltijd van 500 kcal uit witte pasta met roomsaus.

Wat telt écht mee?

• Verzadiging: hoe lang kun je op je maaltijd vooruit?

• Voedingsstoffen: krijg je genoeg vitamines, mineralen, vezels en eiwitten binnen?

• Genieten: eet je iets omdat je er echt zin in hebt, of alleen omdat het ‘weinig calorieën’ bevat?

Voor wie werkt het wél?

Calorieën tellen kan nuttig zijn als je:

• Nieuw inzicht wilt krijgen in je eetpatroon.

• Voor een bepaalde periode wilt zien of je in de buurt komt van je energiebehoefte.

• Iemand bent die structuur en cijfers prettig vindt om grip te houden.

Maar stel jezelf altijd de vraag: wil ik dit mijn hele leven doen? Als het antwoord ‘nee’ is, dan is het belangrijk om te leren hoe je zonder cijfers gezonde keuzes maakt.

Wat als je stopt met tellen?

Veel mensen merken dat zodra ze stoppen met tellen, ze in oude gewoontes vervallen. Dat komt omdat ze te weinig hebben geoefend met luisteren naar hun lichaam en vertrouwen op hun eigen gevoel van honger en verzadiging.

De oplossing? Gebruik calorieën tellen als tijdelijk hulpmiddel, maar bouw ondertussen handvatten op:

• Leer het verschil voelen tussen trek en zin in iets.

• Oefen met portiegroottes zonder af te meten.

• Kies vaker voor producten die je vullen én voeden.

Zo kun je, ook als je stopt met tellen, toch vasthouden aan een leefstijl die bij je past.

Dus: wel of niet doen?

Het antwoord is eigenlijk: het hangt ervan af.
-  Zie calorieën tellen niet als dé oplossing, maar als een tijdelijk hulpmiddel dat je inzicht kan geven.
-  Onthoud dat voeding meer is dan cijfers. Het gaat om kwaliteit, verzadiging, variatie én genieten.
- Uiteindelijk draait het erom dat je keuzes maakt die je vol kunt houden – niet alleen vandaag, maar je hele leven.

📌 Samengevat:

• Calorieën tellen kan inzicht geven.

• Maar calorieën zeggen niets over verzadiging of voedingswaarde.

• Gebruik het tijdelijk, niet als levenslange strategie.

• Vertrouw steeds meer op je eigen lichaam en gezonde keuzes.

Wil je meer inzicht krijgen in je voeding en je eetpatroon een paar dagen bijhouden? Zorg er dan voor dat je hiervoor een betrouwbare app of website gebruikt. Niet alle platforms geven namelijk de juiste calorie-informatie, omdat gebruikers zelf producten kunnen toevoegen en een foutje snel gemaakt is. Een goede en betrouwbare optie is de Eetmeter-app van het Voedingscentrum.