Suiker of zoetstof? Natuurlijk of kunstmatig? Het lijkt een simpele keuze, maar dat is het niet altijd. In de supermarkt sta je al snel te twijfelen: kies ik de gewone variant met suiker, of toch maar de light- of zero-versie met zoetstoffen? En hoe zit het eigenlijk met fruitsuikers of honing – die zijn natuurlijk, maar zijn ze ook beter?
In deze blog neem ik je stap voor stap mee in de wereld van suikers, zoetstoffen én voldoende drinken. Want wat is nu het beste… echt?
🍬 Wat is suiker eigenlijk?
Suiker is een koolhydraat. Het levert energie aan je lichaam – snel en makkelijk opneembaar. De meest bekende suikersoort is sacharose, oftewel kristalsuiker, maar er zijn ook andere vormen zoals:
-
Fructose (vruchtensuiker)
-
Glucose (druivensuiker)
-
Lactose (melksuiker)
Je lichaam maakt qua verwerking geen groot onderscheid tussen ‘gewone’ suiker en natuurlijke suikers: uiteindelijk worden ze allemaal omgezet in glucose om als brandstof te dienen. Maar hoe snel dit gaat, en hoeveel tegelijk je binnenkrijgt, maakt wel degelijk uit.
🍯 Natuurlijk = beter? Of toch niet?
Het klinkt gezond: een koekje gezoet met dadels of een limonade met agavesiroop in plaats van kristalsuiker. Maar is het dat ook?
Natuurlijke suikers zitten in:
-
Fruit
-
Groente
-
Melk(producten)
-
Honing, ahornsiroop, agave, dadels, kokosbloesemsuiker, enz.
Hoewel deze suikers natuurlijk zijn, leveren ze nog steeds calorieën en hebben ze vaak hetzelfde effect op je bloedsuikerspiegel als ‘gewone’ suiker. Het grote verschil is dat in bijvoorbeeld groente, fruit of melk ook vezels, eiwit, vitamines en mineralen zitten, die de opname van suiker vertragen en je lichaam echt voeden.
➡️ Conclusie:
Suikers uit een appel zijn wat anders dan dezelfde hoeveelheid suiker uit appelsap of honing. Het is dus niet alleen belangrijk wáár de suiker vandaan komt, maar ook in welke vorm.
🧪 En dan die kunstmatige zoetstoffen…
Zoetstoffen zijn stoffen die een zoete smaak geven, maar (bijna) geen calorieën bevatten. Ze worden toegevoegd aan producten zoals:
-
Light frisdrank
-
Suikervrije kauwgom
-
Light yoghurt
-
Suikervrije limonadesiroop
Veelvoorkomende kunstmatige zoetstoffen zijn:
-
Aspartaam
-
Saccharine
-
Cyclamaat
-
Acesulfaam-K
-
Sucralose
Daarnaast zijn er natuurlijke zoetstoffen zoals:
-
Stevia (uit een plant)
-
Erythritol en xylitol (suikeralcoholen)
Zoetstoffen worden uitgebreid getest en als veilig beoordeeld door de EFSA (de Europese voedselveiligheidsautoriteit), mits je ze binnen de aanvaardbare dagelijkse hoeveelheid gebruikt. In de praktijk komt een gemiddeld persoon daar zelden boven.
⚖️ Wat is dan het beste: suiker of zoetstof?
Als je moet kiezen tussen suiker en zoetstof, lijkt de light-variant vaak de ‘gezondere’ keuze. Zoetstoffen bevatten meestal geen calorieën en beïnvloeden je bloedsuiker nauwelijks. Toch is dat niet het hele verhaal.
Hoewel zoetstoffen op korte termijn kunnen helpen bij het beperken van calorieën, blijft je lichaam (en brein) gewend aan een sterke zoete smaak. En juist die gewenning aan zoet is wat het lastig maakt om je suikerinname blijvend te verlagen. Je smaakpapillen blijven namelijk ‘geprogrammeerd’ op zoet – of het nu uit suiker of zoetstof komt. Daardoor blijf je snakken naar iets zoets, ook als je er minder van nodig hebt.
Daarnaast wordt vaak vergeten dat dranken gezoet met zoetstof, net als suiker, schadelijk kunnen zijn voor je gebit of darmklachten kunnen geven.
➡️ Mijn advies als diëtist:
Probeer je smaak af te bouwen. Minder zoet went sneller dan je denkt, en het levert je veel op: minder suikerdrang, een stabielere energie en minder risico op gebitsschade. Kies waar mogelijk voor pure smaken – water, thee, koffie en ongezoet voedsel – en gebruik suiker of zoetstof hooguit als overgangsmiddel, niet als vaste oplossing.
Kortom:
Het beste is niet óf suiker óf zoetstof, maar een leven waarin je simpelweg minder behoefte hebt aan zoet.
➡️ Tip van mij als wandelcoach: neem altijd iets mee om te drinken, zeker bij warm weer of als je een langere wandeling maakt. Water is de makkelijkste keuze, maar een ongezoete (kruiden)thee in een thermosfles kan ook heerlijk zijn.
Vind je water maar saai?
Je kunt het heel makkelijk op een natuurlijke manier lekkerder maken. Voeg bijvoorbeeld een paar schijfjes citroen, komkommer, wat aardbeien, munt of verse gember toe. Ook stukjes sinaasappel, blauwe bessen of basilicum kunnen verrassend lekker zijn. Zo blijft water drinken leuk én gezond – zonder suiker of kunstmatige toevoegingen.
🎓 Mijn ervaring met suiker en gedragsverandering
In mijn werk als diëtist én tijdens mijn tijd bij het Diabetes Fonds zag ik hoeveel verwarring en onzekerheid er is rondom suiker. In 2024 hielp ik mee aan de Nationale Suiker Challenge, een week zonder toegevoegde suikers. Wat deelnemers vaak teruggeven? Hoeveel suiker er ongemerkt in producten zit – en hoe snel je eraan gewend raakt.
Die ervaring neem ik nu mee in mijn praktijk, waar ik mensen help om hun eigen gewoontes te onderzoeken en stap voor stap gezondere keuzes te maken. Zonder streng dieet, maar met bewustwording en haalbare aanpassingen.
💡 Mijn advies in het kort
Er is geen zwart-wit antwoord op de vraag wat beter is – suiker of zoetstof. Maar dit zijn mijn belangrijkste tips:
-
Kies zo min mogelijk voor dranken met toegevoegde suiker.
-
Gebruik light en suikerrijke producten bewust.
-
Train je smaakpapillen af van ‘zoet’.
-
Drink voldoende – minstens 1,5 liter per dag.
-
Natuurlijke suikers zijn niet automatisch beter.
🚶♀️ Hoe ik dit aanpak tijdens mijn consulten?
Tijdens mijn consulten zie ik vaak dat mensen veel met voeding bezig zijn, maar weinig met drinken. Of juist te veel vertrouwen op sap, vruchtendrank of light-frisdrank. In een sessie lopen we letterlijk en figuurlijk hun dag door – en kijken we ook naar wat ze drinken, wanneer, en waarom.
Na een sessie geef ik altijd concrete tips en taken mee. Bijvoorbeeld:
-
Houd een paar dagen je drinkgedrag bij
-
Een proefopdracht: 3 dagen alleen thee, water en maximaal 1-2 lightdranken.
💬 Tot slot
Wat is nu het beste?
Dat is voor iedereen anders. Maar ik geloof sterk in bewust kiezen. Door meer te weten over suiker, zoetstoffen en drinken kun je betere keuzes maken – op een manier die bij jóu past.
Heb je vragen over jouw gewoontes of wil je eens (online) meelopen met een coachingssessie? Stuur me gerust een berichtje. Ik wandel graag met je mee.
Reactie plaatsen
Reacties